TUSSENRUIMTE
|
Map of Europe with all the new High Speed Lines
(valid from 2007).
Part of a small book documenting my grandmother, who lived very close
to the new High Speed Trainline. Below the (Dutch) text that accompanied the publication De HogeSnelheidsLijn Zuid (100 kilometer nieuwe spoorlijn tussen Amsterdam en de Belgische grens)
zal ervoor zorgen dat we in de loop van 2006 in drie uur van Amsterdam naar Parijs kunnen komen.
Deze lijn loopt o.a. door Noord-Brabant en zal vlak langs het huis van mijn oma
(ong. 900 meter afstand) gaan rijden. Het kost me ongeveer twee en een half uur (eerst de trein naar Rotterdam, dan naar Breda
en vanuit daar de bus) om vanuit Amsterdam bij haar huis in Zevenbergsche Hoek te komen
(hemelsbreed 78 km). In dezelfde tijd zou ik dus binnenkort bijna in Parijs kunnen zijn
(hemelsbreed 400 km). Dit heeft iets absurds, en doet je nadenken over wat afstand betekent.
Oma drijft verder weg. Tussenland [...] vanachter het raam van de hogesnelheidstrein ziet de reiziger de provincie [Brabant] in
maar vijf minuten!
Stedelijke droom Dit alles is echter een stedelijke droom. Europa wordt misschien meer open en bereikbaar,
maar dit geldt alleen voor de steden. De rest van het land lijkt zich eerder te sluiten dan
te openen. Wat dit betreft wordt de wereld kleiner; we slaan hele stukken over. De bundel (de A-16, HSL en bestaande spoorlijn) zal van Moerdijk tot Breda worden omgeven
door geluidsschermen. En ook al beloven architecten dat deze eenvoudig van vorm en overwegend
transparant zullen zijn en dat door de transparantie [...] bewoners de bundel niet als een muur,
die het landschap verdeelt [zien], maar als een helder, doorzichtig 'vlies' dat de bundel
begeleidt, het valt niet te ontkennen dat er een scheiding wordt aangebracht. Reizen met
de nieuwe HSL is een andere ervaring dan een gewone treinreis (en totaal anders dan een
fiets- of wandeltocht). Het is misschien te vergelijken met het verschil tussen een
gewone glijbaan, waarin men de omgeving aan zich voorbij ziet glijden, waarbij het plezier
ontleent wordt aan een snelheid ten opzichte van de stilstaande dingen en een afgesloten
tunnelglijbaan, waarbij het meer gaat om de snelheid op zich, hoe de bochten voelen aan
het lichaam. Een tunnelglijbaan is een eenzamere ervaring, zoiets doe je in je eentje
(en er is geen gezwaai meer naar mensen aan de kant). Het land dat gepasseerd wordt als een abstracte uitgesmeerde strook, behang voor de stadse
treinreiziger. Nieuwe snelheid De nieuwe snelheid van het treinreizen zet zich ergens tegen af.
De HSL zal werelden openen, maar ook sluiten. Hilde Meeus, 2003 |